|
Over
Figuratieve
Kunst
Figuratieve kunst is
de algemeen gangbare benaming in de kunstwereld voor beeldende
kunst, waarin herkenbare zaken worden afgebeeld. Figuratieve kunstwerken
kunnen worden onderverdeeld in genres zoals bijvoorbeeld landschappen,
portretten, naakten en stillevens. De tegenhanger van figuratieve kunst wordt
abstracte kunst of ook wel non-figuratieve kunst genoemd.
Aan het begin van de twintigste eeuw ontstaan er in Parijs en
elders in West-Europa in de grote wereldsteden belangrijke
stromingen, die vallen onder de noemer van figuratieve kunst. In
dit verband noemen we 'Kubisme' - met topkunstenaars als Picasso
en Braque -, het 'Expressionisme' - met grote namen als Max
Beckmann, Ernst Ludwig Kirchner en Egon Schiele - en het
'Fauvisme', met grote kunstenaars als Marc Chagall, Henri Matisse,
Maurice de Vlaminck en Kees van Dongen. De populariteit van deze
vormen van figuratieve kunst neemt af en de avant-garde in de
kunstwereld houdt zich eerst bezig met abstractie, denk o.a. aan
'De stijl' van Piet Mondriaan en Theo van Doesburg. Tussen de
twee wereldoorlogen leeft het Realisme juist weer op via
stromingen als de Nieuwe zakelijkheid, met schilders als Otto Dix
en George Grosz en de belangrijke stroming van het Surrealisme,
met grote schilders als Salvador Dali, René
Magritte en Max Ernst. In Nederland zijn Dick Ket, Pyke Koch en
Carel Willink, bekende realisten uit deze periode.
Zo blijven figuratieve stromingen zich in een golfbeweging
afwisselen met andere niet figuratieve stromingen. Na de Tweede Wereldoorlog
bijvoorbeeld ontstond in Nederland en België gek genoeg juist
vanuit het abstraheren een nieuwe visie op de figuratieve kunst,
de zogenaamde 'Nieuwe figuratie'. Deze kunstschilders voegden
bijvoorbeeld grote egale witte vlakken in het schilderij toe, zo'n
wit vlak stond symbool voor de 'afwezigheid'. In de abstract
ogende composities werden mensen, dieren en gebruiksvoorwerpen
geschilderd, de abstractie stond voor cultuur en de levende wezens
stonden symbool voor de natuur. Sommige schilders voegden
bovendien een spiegel toe als vorm van reliëf, deze spiegel
diende er dan ook voor om een relatie tussen de beschouwer en het
kunstwerk teweeg te brengen. Bekende kunstenaars die tot de Nieuwe
figuratie kunnen worden gerekend zijn in Nederland: Alphons
Freijmuth, Pieter Holstein en Reinier Lucassen, de belangrijkste
Belgen zijn: Etienne Elias, Raoul De Keyser en Roger Raveel.
Begin jaren tachtig van de twintigste eeuw was er wereldwijd
opnieuw een opleving van de figuratieve schilderkunst, die men 'Neo
Expressionisme' noemde, een heftiger en brutalere vorm van
expressionisme dan het Expressionisme uit de beginjaren van de
twintigste eeuw. Bekende Amerikaanse vertegenwoordigers daarvan
zijn David Salle en Julian Schnabel, in Duitsland maakte de 'Neue
Wilden' hun opmars met bekende schilders als Georg Baselitz, Jörg
Immendorf, Markus Lüpertz en A.R. Penck. In
Italië was er een vergelijkbare kunststroming, die aangeduid werd
als de 'Jonge Italianen', met bekende kunstenaars als Enzo Cucchi,
Sandro Chia, Francesco Clemente en Mimmo Palladino. Deze
kunstenaars werden allen geboren na de Tweede Wereldoorlog, hun
Nieuwe Expressionisme kenmerkte zich door toepassing van het
spontane schildersgebaar, dus wars aan de schoonheidsnormen van de
in die tijd gangbare conceptuele en minimalistische kunst. De
schilders schilderden op grote doeken het sociaal onbehagen, hun afschuw
van hypocrisie en uitten zodoende hun woede tegenover de gevestigde
orde.
Sinds het 'Neo Expressionisme' is de Figuratieve kunst niet meer
weg te denken in de hedendaagse beeldende kunst. Ook Galerie Beeldkracht exposeert in de eigen galerie permanent herkenbare
schilderijen in
acrylverf, olieverf, kunstwerken in mixed
media techniek,
sculpturen van brons
en glas
en stenen beelden van kunstenaars, die vooral figuratief werken. Er zijn vele kunstenaars, die zowel figuratief als abstract
werken of in een stijl, die tegelijkertijd abstracte en figuratieve kenmerken bezit. Bekijk in dit verband de etsen van
Ad
Arma
en de
olieverfschilderijen van Sebastiaan
Spit.
Sander Kletter, galeriehouder Galerie Beeldkracht, oktober 2009
|
